AFAD’ın hazırladığı senaryoya göre 7.0 büyüklüğünde depremin olması beklendiği Gaziantep’in hala deprem master planı hazır değil.
Güneyin Sesi Gazetesi- Kentteki yapı stokunun yüzde 60’ının mühendislik ürünü olmadığına dikkat çeken İMO Başkanı Gökhan Çeliktürk, “Planı yapmak depreme hazırlığın ilk adımıdır. İstanbul içinde deprem master planları yapıldı ama uygulama aşamasında başarı sağlanamadı. Ancak Gaziantep’te bu güç var” dedi.
Doğu Anadolu Fay Hattına kuş uçuşu 40 kilometre kadar uzaklıkta bulunan Gaziantep, fay hattında olması beklenen 7.0 büyüklüğündeki depremde en çok etkilenecek olan illerin başında geliyor. Doğu Anadolu Fay hattında olması beklenen depremde ciddi düzeyde etkilenecek olan Gaziantep, büyük riske rağmen depreme hazırlıklı değil. 2015 yılından beridir hazırlanması için üzerine toplantılar, çalıştaylar düzenlenen kentin deprem master planının hazırlığı Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ve İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) tarafından yürütülürken planın ihalesinin yakın zamanda gerçekleştirilmesi bekleniyor. Deprem master planı olmayan kentte yetersiz olan deprem toplanma alanları Gaziantep Büyükşehir Belediyesi eliyle satılırken depremde en çok etkilenecek olan imarsız diye tarif edilen mahallelerde süren kentsel dönüşüm projeleri ise halkı mağdur ediyor.
DEPREM MASTER PLANI HALA HAZIR DEĞİL
Şehirde deprem riskinden dolayı özellikle İMO ile Mimarlar Odası Gaziantep Şubesi tarafından sıklıkla dile getirilen deprem master planı son olarak 14 Ocak 2018 yılında İMO tarafından düzenlenen Gaziantep Deprem Yol Haritası Çalıştayı’nda ele alındı. Çalıştayın sonuçlarına göre deprem fay hattına 40 kilometre ötede olan Gaziantep’in oluşabilecek fay hattı kırılmasında büyük oranda etkileneceği vurgulandı. Görüşmelerin ardından 25 Şubat 2019 tarihinde Deprem Master Planı ön protokolü İMO ile Gaziantep Büyükşehir Belediyesi arasında imzalandı. Protokolün ardından iki kurumda planı hazırlamak için ortak çalışma yürütürken master planının bu yıl içerisinde ihale edilmesi bekleniyor.
‘GAZİANTEP İÇİN BU PLAN ELZEM’
İMO Başkanı Gökhan Çeliktürk
Deprem master planına sadece Gaziantep’in değil tüm Türkiye’nin ihtiyacı olduğuna dikkat çeken İMO Başkanı Gökhan Çeliktürk, ihtiyacın nedeninin Türkiye’nin yapı güvenliği açısından sıkıntılı ve deprem kuşağında olmasından kaynaklandığını söyledi. Gaziantep içinde deprem master planının elzem olduğunun altını çizen Çeliktürk, şöyle devam etti: “Gaziantep’te Türkiye için çok önemli bir kenttir. Gaziantep’in yakınındaki fay hattında oluşabilecek bir kırılmada Gaziantep’in çok ciddi hasar göreceği bellidir. Çünkü yapı stoklarının yüzde 60’ı mühendislik hizmeti almamış binalardan oluşuyor. Deprem master planı deprem öncesinde, sırasında ve sonrasında neler yapılmasıyla alakalı olan bir hazırlık planıdır. Şehirleri ve yapıları da depreme karşı hazırlar. Özellikle kamu binalarından başlamak üzere hastaneler, okullar, konutların durumunu güçlendirme amacıyla yapılacak bir projedir.”
‘KENTTE PLANI UYGULAYABİLECEK GÜÇ VAR’
Büyükşehir belediyesiyle yaptıkları protokolün Türkiye’de bir ilk olduğunu aktaran Çeliktürk, projelendirme aşamasının 2 yıl süreceğini belirtti. Planın başarılı bir şekilde çıkarılması halinde Türkiye’ye örnek olacak bir işe imza atacaklarını paylaşan Çeliktürk, “Orta veya büyük şiddetli bir depremde herhangi bir vatandaşımızın can ve mal kaybının olmamasını istiyoruz. Binaları depreme karşı güçlendirmek eskiye göre daha kolay oluyor. Bundan dolayı deprem master planı çok önemli. Gaziantep bir ihracat şehridir. Organize Sanayi Bölgeleri çok güçlü, bu yüzden sanayi bölgesindeki yapılarında depreme karşı dayanıklılığı çok önemli bir konu. Çünkü can kaybının yanında bu tür sanayi yapılarında oluşabilecek hasarlar Gaziantep ve Türkiye ekonomisini ciddi anlamda etkiler. O yüzden çok fazla gecikmememiz gerekiyor. Nüfusun böylesine yoğun olduğu bir şehirde deprem toplanma alanları çok büyük önem arz ediyor. Master planının içinde de deprem toplanma alanı belirleneceği için deprem toplanma alanlarında sahra hastanelerinin ve çadır kentlerin planlanması gerekiyor. Bu yüzden eğer deprem master planı projesini yaparsak Gaziantep’te deprem toplanma alanları net bir şekilde belli olacak. Planı yapmak depreme hazırlığın ilk adımıdır. İstanbul içinde deprem master planları yapıldı ama uygulama aşamasında başarı sağlanamadı. Ancak Gaziantep’te bu güç var” diye konuştu.
200 BİN LİRALIK EVE 87 BİN LİRA DEĞER BİÇİLDİ
Meydana gelecek bir depremde kentte en çok etkilenecek imarsız olarak tarif edilen mahallelerin bir kısmında ise Gaziantep Büyükşehir Belediyesi depremin yıkıcı etkisini azaltmak için kentsel dönüşüm projeleri yürütüyor. Bu mahallelerden biri olan Şehitkâmil ilçesine bağlı Aydınlar Mahallesinde Sanko, Şireci ve Aliağa firmaları ile Büyükşehir Belediyesi tarafından ortak yürütülen projeden halk rahatsız. Mahallenin zenginlere peşkeş çekildiğini dile getiren mahalle muhtarı Salih Birişik, şöyle konuştu: “Evlerimize biçtikleri para ile bir çadır bile gelmez. Benim kendi 2 katlı evime 87 bin lira fiyat biçmiş. Ben kendim şuan evimi satmaya kalksam, 200 bin liradan aşağı etmez. 87 bin liraya Antep’in hiçbir tarafında ev alamayız. ‘Zemini sağlam değil’ denilip, yıkılan evlerin üzerine tekrardan konut inşa etmek ne kadar mantıklıdır? Bize diyorlar ki bu mahalleye 3 katlı konut risktir. Sen 3 kat riskli dediğin yere 10 katlı apartmanlar dikeceksin. Bunu nasıl yapacaksın. Fakiri mağdur ediyorlar, zengini daha da zenginleştiriyorlar.”
2 MİLYON NÜFUSA 48 DEPREM TOPLANMA ALANI
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) hazırladığı Gaziantep deprem senaryosuna göre Antep’i büyüklüğü 7.00 olan bir deprem bekliyor. Olması tahmin edilen depremin yaşanması halinde 1 milyon 863 bin insan olası depremden etkilenecek. 2291 kişinin hafif, 1036 kişinin ağır yaralı olarak kurtulacağı depremde 551 kişinin hayatını kaybedeceği öngörülüyor. Kentte bulunan 246 bin binadan 36 bini az hasarla, 28 bini orta hasarla, 20 bini ağır hasarla depremi atlatacakken 2563 bina ise yıkılacak. Büyük riske rağmen AFAD 2 milyonun üzerindeki nüfus için 23’ü kent merkezinde olmak üzere toplamda 48 deprem toplanma alanı belirledi.
BELEDİYE DEPREM TOPLANMA ALANINI SATTI
Kentteki deprem toplanma alanı yetersizken diğer taraftan Gaziantep Büyükşehir Belediyesi 2017 yılında Şehitkâmil İlçesine bağlı Osmangazi Mahallesinde bulunan 250 bin metrekarelik deprem toplanma alanı imarlı arazinin imar durumunu “Yüksek yoğunluklu özel ticari ve konut alanına” çevirerek yüksek bedellerle sattı. İmar değişikliğine itiraz eden Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Gaziantep Eski İl Başkanı Avukat Nesrin Tuncel ve İMO, Gaziantep İdare Mahkemesine imar değişikliğinin iptali için dava açtı. Yaklaşık bir yıllık yargı sürecinin sonucunda idare mahkemesinden yürütmeyi durdurma kararı çıkarırken Gaziantep Büyükşehir Belediyesi idare mahkemesinin aldığı kararı halen uygulamış değil. Mahkemenin yürütmeyi durdurma kararı verdiği alanda ise 15 katlı binalar yükselmeye devam ediyor.
‘SATIŞ NEDENİ BELEDİYENİN BORCU’
Deprem toplanma alanlarının imara açılmasının kabul edilemez olduğunu söyleyen Nesrin Tuncel, belediyenin İdare Mahkemesi kararlarına uyması gerektiğini belirtti. Olası bir depremde insanların nerede toplanacağını soran Tuncel, şöyle devam etti: “Süreç hala devam ediyor. Çocuklarımızın ve şehrimizin geleceği için hukuki mücadelemizi devam ettireceğiz. İmara açılan bölge, şehrin ortasında olduğu için çok değerli bir bölgedir. Son derece yüksek rant barındırıyor. Ben Fatma Şahin’e bu değişikliğin nedenini sorduğumda bana belediyenin çok borçlu olduğunu, onun için de arsa satışı yapmaları gerektiği cevabını vermişti” diye konuştu.
‘İLGİLİ KURUMLAR EKSİKLERİNİ GİDERMELİ’
“Gaziantep depreme ne kadar hazır?” sorusunu sorduğumuz İyi Parti İl Başkanı Avukat Oğuz Hocaoğlu ise Gaziantep’in depreme ne kadar hazır olduğunu yetkililerin açıklamasını beklediklerini söyledi. Gaziantep’in depreme hazır olmadığını düşündüklerini aktaran Hocaoğlu, “Ben şu noktaya dikkat çekmek istiyorum. İnşaat mühendisi Korkut Küçükcan’ın Akkent Cami inşaatında hayatını kaybettiği olayda gördüğümüz tablo bizleri çok endişelendirdi. Camideki tahta enkazını bu kadar uzun sürede kaldırılabiliyorsa eğer büyük bir deprem halinde yıkılacak olan bina enkazlar ne kadar sürede kaldırılır? Gaziantep’in hali ne olur? AFAD’ın arama kurtarma noktasında Gaziantep’te yeterli yeteneğe sahip olmadığını son olayda gördük. Depremin ardından en öncelikli konu arama kurtarma faaliyetleridir. Bu noktada ilgili kurumlar eksiklerini bir an önce gidermelidir. Çünkü depremin ne zaman olacağını bilmemiz mümkün değildir” dedi.
SORU ÖNERGESİNE YANIT YOK!
CHP Gaziantep Milletvekili İrfan Kaplan
CHP Gaziantep Milletvekili İrfan Kaplan’da Gaziantep’in depreme ne kadar hazır olduğunu Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a sordu. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığına 7 Ekim’de Bakan Kurum’un yanıtlaması istemiyle yazılı soru önergesi veren Kaplan, “ Şehitkâmil’de depremde toplanma alanları ve depremde sahra hastaneleri olarak planlanan (METRO Arkası) bölgesi imara açılarak 15 er katlı binalar yerine dikilmiştir” iddiası doğru mudur? İddia doğruysa bu alan hangi gerekçeyle ve hangi kurum tarafından imara açılmıştır?” diye sordu.
Telefonla ulaştığımız İrfan Kaplan, soru önergesine hala bir yanıt verilmediğini belirterek, sözlerini şöyle noktaladı: “Gaziantep depreme hiçbir noktada hazır değildir. Biz CHP olarak ısrarla bu konuyu hatırlatarak sorunun çözülmesinin uğraşı içinde olacağız.”
Muhammet Abdulkadir Esen
News
